O przedwstępnej umowie o pracy pisałam tutaj.
Co to jest przedwstępna umowa o pracę
Tytułem przypomnienia – przedwstępna umowa o pracę to taki rodzaj umowy, którą przygotowuje się wówczas, gdy w danej chwili zawarcie umowy o pracę jest niemożliwe i strony zobowiązują się do jej zawarcia w przyszłości. Chociaż instytucja ta nie jest znana przepisom prawa pracy, jednakże poprzez art. 300 KC w zw. z art. 389-390 KC jej stosowanie jest dopuszczalne w stosunkach pracy.
Wymagana treść umowy o pracę
W treści umowy przedwstępnej powinny zostać zawarte istotne postanowienia umowy przyrzeczonej, tj.: określenie jej stron, zawarcie zobowiązania do nawiązania w przyszłości umowy o pracę, termin rozpoczęcia pracy, wymiar etatu, wynagrodzenie za pracę oraz rodzaj pracy, jaki ma być wykonywany. Jest to minimalna treść umowy przedwstępnej, wymagana dla jej ważnego zawarcia. Dodatkowo tylko umowa sprecyzowana w powyższy sposób wywoła skutki zamierzone przez strony właściwe dla umowy przedwstępnej o pracę – przyzna w ten sposób wszystkie roszczenia z nią związane.
Kara umowna zastrzeżona przez pracodawcę w przedwstępnej umowie o pracę
Mimo, że generalną zasadą jest, że na pracownika nie można nałożyć kary umownej (jest to możliwe w ramach umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy), to w ramach umowy przedwstępnej dopuszczalne jest nałożenie na pracownika obowiązku zapłaty kary umownej gdy przyszły pracownik zrezygnuje z podpisania umowy o pracę, o której stanowiła przedwstępna umowa o pracę.
W przedwstępnej umowie o pracę wyznaczenie przez strony kary umownej pozwala na umowne określenie zakresu odszkodowania w przypadku uchylenia się przez którąkolwiek ze stron od zawarcia umowy przyrzeczonej. W przypadku zaistnienia takiej okoliczności strona poszkodowana będzie zobowiązana jedynie do wykazania, iż druga strona uchyliła się od zawarcia umowy przyrzeczonej o pracę oraz że w umowie przedwstępnej została określona kara umowna. Strona poszkodowana nie jest zatem zobowiązana do wykazywania szkody, co wynika z art. 484 § 1 KC – samo niewykonanie zobowiązania wynikającego z przedwstępnej umowy o pracę (tj. zawarcia umowy przyrzeczonej o pracę) , skutkuje zaktualizowaniem się obowiązku zapłaty przedmiotowej kary.
Kara umowna na rzecz pracodawcy – korzyści
Co zyskuje pracodawca gdy zastrzeże karę umowną na wypadek braku podpisana przez przyszłego pracownika umowy o pracę? Pracodawca nie będzie w ogóle musiał wykazywać wysokości poniesionej szkody. Pracownik może oczywiście żądać zmniejszenia kary umownej. Dopuszczalne jest bowiem miarkowanie kary umownej. Zmniejszenie kary umownej w stosunku pracy nastąpić może jedynie w przypadku rażącego wygórowania kary umownej. Sąd, rozpoznając wniosek dłużnika o obniżenia ustalonej wcześniej kary umownej, zobowiązany jest uwzględnić stopień winy dłużnika, ewentualne przyczynienie się wierzyciela do nienależytego wykonania lub niewykonania zobowiązania, a ponadto cel, jaki przyświecał stronom przy zastrzeżeniu kary umownej w danej wysokości, a więc ocenić rażące wygórowanie kary umownej w świetle indywidualnych okoliczności sprawy.
Maksymalna wysokość kary umownej
Maksymalna wysokość kary umownej w przypadku umowy przedwstępnej o pracę nie została określona. Zgodnie z orzecznictwem nie powinna przekraczać wartości samego świadczenia, którego spełnienie instytucja ta zabezpiecza. W uchwale w uchwale z dnia 22 kwietnia 1977r., I PZP 5/77,OSNC 1977/10/180 Sąd Najwyższy stwierdził, iż „w razie odmowy przez zakład pracy zawarcia przyrzeczonej umowy o pracę na czas nie określony, poszkodowanemu przysługuje na podstawie art. 390 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p. roszczenie o odszkodowanie, którego wysokość z reguły nie powinna przekraczać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę na stanowisku objętym umową przedwstępną”.
Tym orzeczeniem można się posłużyć przy wyznaczaniu maksymalnej wysokości kary umownej.
Kara umowna a list intencyjny
Karę umowną można zastrzec w dwustronnej czynności prawnej (w umowie), a list intencyjny podpisany przez pracodawcę nią nie jest. Jednakże jeśli w liście intencyjnym będą zawarte takie postanowienia jakich dla swojej skuteczności potrzebuje umowa przedwstępna, a przyszły pracownik złoży pod takim listem intencyjnym swój podpis („akceptuję”) to kary umowne będą zastrzeżone skutecznie. Zastrzeżenie kary umownej wymaga akceptacji przez obie strony umowy. Karę umowną ustanawia się bowiem w drodze dwustronnej czynności prawnej, a nie w drodze jednostronnego oświadczenia wierzyciela – pracodawcy. Ustanowienie kary umownej może nastąpić w innym dokumencie niż umowa stanowiąca podstawę zobowiązania głównego, który de facto będzie załącznikiem albo aneksem do tej umowy (K. Padrak, Zabezpieczenie wykonania…, s. 16–24).
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }