Doręczanie pism o rozwiązywaniu umów o pracę, wypowiedzeń umów o pracę oraz warunków umów o pracę w okresie stanu epidemii zostało zmodyfikowane. Pracodawcy nie mogą wysłać już oświadczeń woli listem poleconym i być spokojnym co do braku ryzyka takich czynności.
Modyfikacja tych zasad obowiązuje od 18 kwietnia 2020 r., ale wciąż budzi wątpliwości. Wielu pracodawców pyta mnie jak mają postąpić, w przypadku gdy pracownik wykonuje pracę zdalnie, a zaistniała potrzeba wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę, zmiany warunków umowy pracę lub w przypadku gdy pracownik nie pojawia się w ogóle w pracy (nieobecność nieusprawiedliwiona) lub też w przypadku gdy pracownik przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim i upłynął okres ochronny, w którym niemożliwe było rozwiązanie umowy o pracę bez winy pracownika, a pracownik wciąż nie stawia się w pracy.
Jak było dotychczas?
Dotychczas, czyli do dnia 17 kwietnia 2020 r. gdy pracodawca wysłał do pracownika pismo listem poleconym i było ono 2 krotnie awizowane uznawano, iż zostało skutecznie doręczone. Nawet gdy pracownik go nie odebrał.
Jeśli pismo pracodawcy zawierające np. oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę było 2 krotnie awizowane, wówczas stosunek pracy kończył się w dniu, w którym upłynął termin drugiego awizowania (dla skuteczności doręczenia awizowanie powinno trwać 14 dni). Termin ten wyznaczał dzień, w którym pracownik ostatecznie mógł zapoznać się z przesyłką od pracodawcy.
Stan epidemii
Nie zmieniły się podstawowe wymogi formalne związane ze składaniem pracownikom oświadczeń woli co do których wymaga jest forma pisemna. Wypowiedzenie umowy o pracę, rozwiązanie stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia, a także wypowiedzenie warunków pracy lub płacy należy składać w formie pisemnej, chociaż skutek wywoła również oświadczenie złożone w wadliwej formie (czynność będzie wadliwa, ale skuteczna do czasu wzruszenia jej na drodze postępowania sądowego).
Oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej (z podpisem kwalifikowanym, ale nie z podpisem osobistym lub zaufanym) jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej.
Jak jest z przesyłkami pocztowymi od 18 kwietnia 2020 r.? Brak fikcji doręczenia.
Na mocy art. 98 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, która weszła w życie 18 kwietnia 2020 r. nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego, których termin odbioru określony w awizo przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można uznać za doręczone w czasie obowiązywania tych stanów oraz w ciągu 14 dni po ich zniesieniu.
Od tego są oczywiście wyjątki, ale nie dotyczą one pism wysyłanych przez pracodawców, a dotyczących zakończenia stosunku pracy.
Zatem dzisiaj wypowiedzenie umowy o pracę, wypowiedzenie warunków pracy lub płacy, rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia, które nie zostanie odebrane przez pracownika, nie może zostać uznane za doręczone po upływie terminu 2 krotnego awizowania. Natomiast gdy pracownik odmówił przyjęcia pisma od listonosza to wówczas pismo uznaje się za doręczone z dniem odmowy przyjęcia przesyłki przez pracownika. Liczy się obiektywna możliwość zapoznania się z treścią dokumentu wysłanego przez pracodawcę.
Oczywiście w dalszym ciągu można nadać takie oświadczenia listem poleconym. Istnieje jednak niepewność co do doręczenia pracownikowi takiego pisma.
Jeżeli jednak pracownik odbierze przesyłkę to wszystko jest po staremu – data odbioru przesyłki poleconej jest równoznaczna z dniem doręczenia oświadczenia pracodawcy.
A co z kurierem?
Powyższy przepis art. 98 ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 dotyczy tylko przesyłek pocztowych, podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, zatem pismo pracodawcy wysłane za pośrednictwem kuriera i nieodebrane przez pracownika będzie skuteczne.
Pismo pracodawcy z podpisem kwalifikowanym wysłane drogą elektroniczną (mailem)
Jeśli pracownik pracuje zdalnie można wysłać oświadczenie podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Do zachowania elektronicznej formy, równoważnej z formą pisemną, wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 78-78[1] Kodeksu cywilnego).
Uwaga! Za moment doręczenia wypowiedzenia wiadomością e-mail należy uznać moment pojawienia się tej wiadomości w skrzynce odbiorczej pracownika. Fakt ten w razie ewentualnego procesu sądowego winien wykazać pracodawca, bowiem to pracodawca wywodzi z tego skutki prawne.
Zgodnie bowiem z art. 61 § 2 Kodeksu cywilnego „Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią”.
W postanowieniu z dnia 10 grudnia 2003 r. (V CZ 127/03) Sąd Najwyższy stwierdził, że oświadczenie woli w postaci elektronicznej dokonywane on-line zostaje złożone, z chwilą jego przejścia do systemu informatycznego prowadzonego i kontrolowanego przez odbiorcę, to jest w momencie przyjęcia przez serwer odbiorcy i zarejestrowania na nim odpowiednich danych. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 listopada 2016 r. (sygn.. akt III APa 1/16, LEX nr 2202728) „Obecnie udostępnienie poczty e-mail do komunikacji oznacza, iż momentem wprowadzenia do środka komunikacji elektronicznej jest w istocie moment wprowadzenia oświadczenia do serwera odbiorczego w taki sposób, że adresat uzyskał techniczną możliwość jej odbioru i odczytu (por. Dominik Lubasz, Handel elektroniczny. Bariery prawne. LEX).”
Pismo pracodawcy wysłane drogą elektroniczną bez podpisu kwalifikowanego
Wypowiedzenie umowy o pracę lub warunków umowy o pracę, jak również jej rozwiązanie, nie wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Przesłanie takiego oświadczenia faxem lub w treści maila (bez opatrzenia go kwalifikowanym podpisem) będzie skuteczne (do czasu wzruszenia go na drodze postępowania sądowego) i wobec tego stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu albo odpowiednio nastąpi jego wypowiedzenie lub wypowiedzenie warunków umowy o pracę. Pracownik będzie mógł jednak podważyć skuteczność takiego oświadczenia przed sądem pracy, z czym osobiście miałam styczność. Sprawa taka zakończyła się na jednym posiedzeniu na korzyść pracownika.
Doręczenie osobiste
Może zdarzyć się tak, że pracodawca zdecyduje się doręczyć pismo pod adresem zamieszkania pracownika za pośrednictwem innego swojego pracownika. Odmowa przyjęcia przesyłki przez pracownika oznacza, że miał możliwość zapoznać się z jej treścią, a zatem przesyłka została skutecznie dostarczona.
Brak złożenia podpisu przez adresata pod taką przesyłką również nie oznacza, że do wypowiedzenia lub rozwiązania nie doszło. Wystarczy, że fakt doręczenia pisma potwierdzi osoba doręczająca pismo, z tego powodu najlepiej sporządzić notatkę z tej czynności. Najważniejsze jest aby adresat oświadczenia woli pracodawcy miał możliwość zapoznać się z jego treścią.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }